شبهای قدر فرصتی است برای بازگشتن به سوی حضرت حق و توبه کردن از گناهان و پیمودن راه درست. شب قدر، فرصتی است برای پاک کردن ظاهر و باطن از هر آلودگی.
شب قدر شب زاری و سبک شدن روح از بار گناهان و رهایی از دوزخ است، فرصتی دوباره برای اظهار شرمساری و پشیمانی از گذشتهها است. مبادا این فرصت را از دست دهیم و در این شب روحانی، از امور معنوی غافل شویم. مبادا شب قدر بگذرد و ما همچنان غرق در ناپاکیها باقی بمانیم و خود را از عمق منجلاب به معراج پاکی و وارستگی نرسانیم. مبادا شبِ نماز و تلاوت بگذرد و ما از برکات این لحظههای شکوهمند و شیرین بی بهره بمانیم.
- چرا این شبها "قدر" نامگذاری شده است؟
اولین مطلب علّت و ریشه نامگذاری شب قدر است که دیدگاههای متعددی مطرح شده است از آن جمله است:
شب قدر از این جهت نامگذاری شده است چون تمامی مقدرات بندگان در طول سال در شب قدر معین میشود.
خداوند در آیات 3 و 4 سوره دُخان میفرماید:
إِنَا اَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةٍ مُبارِکَةٍ اِنَا کُنَا مُنْذِرینَ فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکیمٍ
ما این کتاب مبین را در شبی پر برکت نازل کردیم و ما همواره انذار کننده بودهایم، در آن شب که هر امری بر طبق حکمت خداوند تنظیم و تعیین میگردد.
شب قدر کدام شب است؟
ابتدا باید گفت: شب قدر در ماه رمضان است تردیدی وجود ندارد چون خداوند میفرماید:
شَهْرُ رَمَضانَ اَلَّذِی اُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِلْنّاسِ وَ بَیِناتِ مِنَ الْهُدی وَ الْفُرْقانِ
ماه رمضان ماهی که قرآن بعنوان راهنمای مردم و نشانههای هدایت و جداکننده حق از باطل در آن نازل شده است.
و در سوره قدر نیز میفرماید:
إِنا اَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْر
ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم
جمع میان این دو آیه شریفه به ما میگوید:
شب قدر در ماه رمضان است اما اینکه کدام شب از شبهای ماه رمضان، شب قدر است تفسیرهای زیادی شده است از جمله:
1- شب اول، شب قدر
2- شب هفدهم
3- شب نوزدهم
4- شب بیست و یکم
5- شب بیست و سوم
6- شب بیست و هفتم
7- شب بیست و نهم
اما مشهور و معروف در روایات این است که شب قدر در دهه آخر ماه رمضان و شب 21 یا 23 است.
- حسان بن مهران میگوید:
از محضر امام صادق (ع) شب قدر را پرسیدم:
فرمود: شب قدر را در میان شب 21 و 23 جست و جو کن.
ابو بصیر در محضر امام صادق (ع) به امام عرض کرد فدایت شوم آن شبی که امید رحمت و مغفرت و زیادی حسنات وجود دارد کدام شب است؟ فرمود: شب قدر، شب 21 یا 23 است.
راوی اصرار کرد کدام یک از این دو شب است و پرسید: اگر من نتوانم هر دو شب را عبادت کنم کدام یک را انتخاب نمایم؟
امام صادق (ع) در پاسخ فرمود: چه آسان است دو شب برای آنچه میخواهی مخفی بودن شب قدر در میان شبهای سال، یا در میان شبهای ماه مبارک رمضان، برای این است که: مردم به همه این شبها اهمیت دهند، همانگونه که خداوند: رضای خود را در میان انواع طاعات پنهان کرده، تا مردم به همه طاعات روی آورند غضبش را در میان معاصی پنهان کرده، تا از همه بپرهیزند دوستانش را در میان مردم مخفی کرده، تا همه را احترام کنند اجابت را در میان دعاها پنهان کرده، تا به همه دعاها روی آورند اسم اعظم را در میان اسمائش مخفی ساخته، تا همه را بزرگ دارند و وقت مرگ را مخفی ساخته، تا در همه حال آماده باشند و این، فلسفه مناسبی به نظر میرسد.
اهمیت احیاء در شب قدر
یکی از موضوعاتی که در ارتباط با شب قدر در احادیث اهل بیت(ع) مطرح شده است شب زندهداری است چیزی که از روایات بدست میآید خود احیاء و شب زندهداری موضوعیت دارد.
چند روایت را در این رابطه مطرح میکنیم:
- احیاء عذاب را برمیدارد:
مرحوم کلینی در کافی و صدوق در من لایحضره الفقیه از رسول خدا (ص) نقل کردهاند که فرمود:
هرکس شب قدر را زنده بدارد تا سال آینده عذاب از او برگردانده میشود.
- خواب در شب احیاء نهی شده است:
مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار از امام باقر(ع) و او از پدرانش نقل کردهاند که:
پیامبر خدا (ص) نهی کرده که از شب 21 و 23 غفلت شود و نهی کرده که کسی در آن شب بخوابد.
- امام صادق (ع) در حال مریضی شب 23 احیاء نگه داشت
مرحوم شیخ طوسی از یحیی بن علاء نقل کرده که گفت:
امام صادق (ع) سخت بیمار بود دستور داد او را به مسجد پیامبر خدا (ص) بردند آنجا بود تا صبح شب 23 ماه رمضان.
- احیاء موجب آمرزش گناهان میشود.
مرحوم صدوق از امام کاظم (ع) نقل کرده که فرمود:
هرکس در شب قدر غسل کند و آن شب را تا سپیده دم زنده بدارد از گناهانش بیرون میآید.
در این شب پر فضیلت دلهایمان را از غرور و ریا بتکانیم و خدای سبحان را به یکرنگی ستایش کنیم، بیاییم دوباره دلهای کدرمان را تا انتهای آسمان بکشانیم و برای آرزوهایمان دعا کنیم، دوباره پر از احساس شویم و برای زلال شدن کوشش کنیم، بیاییم فانوسها را برداریم و سکوت شب را با طروات وضو زیباتر کنیم و در قنوت نمازمان دلهای نیازمند را فراموش نکنیم، اینک بوی شب قدر میآید و من از اکنون جلوه دستهایی را میبینم که خاموش به دعا میایستند و بهار در آنان میجوشد. وسعت دلهایی را میبینم که در کنج تاریکی شب، قرآن بر سر، با صفا و با محبت میتپند و بی قرار او را میخوانند و بیداری دل خیلی مهم است و نکته مهمّی که درباره شبهای «احیا» باید مورد توجه مؤمنان قرار گیرد، این است که باید شب را تا سپیده صبح به عبادت و دعا بگذرانیم؛ دیگر آن که به بیداری چشم قناعت نکنیم؛ زیرا آنچه مهم است بیداری دل و آگاهی و بصیرتی است که انسان را در محضر فرشتگان آسمانی، سزاوار فیض و رحمت میکند و پاداش نیک الهی را به همراه دارد.
منبع: وب سایت قاموس قرآن
توسط:فریاد
وقتی روز شمار بندگی را ورق می زنی الطاف رحمت ایزدی را در لابه لای روزها می بینی بعضی از ماه ها شور و حال دیگری دارند. اصلا رنگ و بوی خدا در آنها نمایان تر است.
رجب، ماه خدا، ماه خالی شدن از غیر خدا، ماهی که ملائکه در زمین به دنبال جمع کردن استغفار مثل من و تو هستند. باید تخلیه شد باید دید روزها را چگونه گذرانده ایم. تپش قلبهایمان با کدام طنین موزون می نواخت.
آیا با نوای استغفار (استغفرالله و اسئله التوبه) در این میکده دل را گشوشده ای؟! و آیا...
گام ها را فراتر می نهیم تا به کعبه مقصود رسیم. شعبان از راه می رسد. آن هنگام که ظرف بندگی تو از تب هوای نفس اماره خالی شد شعبان با طلوعی سرشار از لبریز از شکوفه های محمدی و عطر ال الله از راه می رسد و قدم بر خانه دل می گذارد. می آید تا این منزل بود را به دسته گل های از ذکر و معنویت بیارآیی. هر چه گام به جلو برمی داریم احساس سبکی در ما ایجاد می شود.
و دیگر هنگامه جلای دل است. دلی که رجب را وقف پیرایش آن در شعبان را وقف آرایشش کرده ایم. مهربانا شکرت که این گونه مرا، اعضاء و جوارحم را، زبانم، چشمم را، گوشم را و همه وجودم را میهمان این خوان با کرامتت کرده ای، میهمانی که حتی چشم بر هم نهادن آن نیز عبادت است.
آرام آرام دلنشین و سبکبال پاسی را بر بال ملائک می گذاریم و دستان رمضان را در آغوش می گیریم پای بر شمارش معکوس دل می گذاریم و به سوی عشق و مستی در دست.
به میانه ماه خدا نزدیک شده ایم. نوای رحمت ایزدی به گوش می رسد. در قلب زمان اعظم ملائکه آسمان بر زمین می آیند تا بالهایشان را فرش پای ملکوتیان کنند. آمدند تا تو را بخرند. آیند تا تو را نزد آن معبودی ببرند که خریدار هر یوسف بد سرشت است.
لیالی قدر در انتظارند تا فانوس عشق و عاشقی را بنوازند. معشوقه دل عطر شفا و رحمت را می گستراند، دلبری می کند تا تو را که عاشقی و مجنون، ناز او را بخری.
و آنجاست که این عبد سراپا تقصیر روی به سوی حقیقت عالم می کند و منشور آینده ای مبهم را از دست مولامان حجة بن الحسن (عج) بر می گیرد.
خدایا چه می شود ما را این شب، پر از رحمت و برکت، اما رسم مجنون شدن را نمی داینم، نمی دانیم که اگر لیلای عالم کاسه گدایی تو را می شکند. تو را دوست دارد و در انتظار یک نگاه پر از نیاز توست. شب قدر آمده است تا تویی که خسته عالم دنیایی، خسته بندگی تن شده ای.
سلام
اعمالتون قبول باشه
هر وقت میام وب تون می خوام یه پیام تشکر آمیز از تمام زحماتی که می کشید بکنم اما نمیدونم چه جوری آخه من زیاد خوب بلد نیستم بنویسم
شما به من خیلی کمک کردید هم با بیماریم بیشتر آشنا بشم هم با هم نوعام
حالا هم از این پستی که گذاتشتید خیلی استفاد کردم
باز هم ازتون تشکر میکنم